سندرم پیش از قاعدگی

سندرم پیش از قاعدگی (PMS)

 

سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

بسیار از زنان برخی علائم نا خوشایند یا ناراحت کننده را طی چرخه قاعدگی خود احساس می کنند. در بعضی از زنان این نشانه ها قابل توجه ولی کوتاه مدت هستند و ناتوان کننده نیستند. اما بعضی دیگر ممکن است یک دو نشانه از دامنه وسیع نشانه ها را که موقتاً عملکرد طبیعی شان را مختل می کند داشته باشند. این نشانه ها ممکن است از چند شاعت تا چند ماه تداوم داشته باشد. نوع و شدت نشانه ها در افراد مختلف متفاوت است. به این گروه از نشانه ها سندرم پیش از قاعدگی یا در اصطلاح PMS گفته می شود. گرچه این نشانه ها معمولاً با شروع دوره قاعدگی متوقف می شوند، در بعضی زنان نشانه ها ممکن است در طی این دوره و پس از آن نیز ادامه پیدا کند.

علائم سندرم پیش از قاعدگی چیست؟

شایعترین شکایات یا نشانه های سندرم پیش از قاعدگی موارد زیر هستند:

تغییرات خلق و اثرات روانی آن:

تحریک پذیری

دستپاچگی (نا آرامی)

فقدان کنترل

پرخاشگری

بر آشفتگی

بی خوابی

مشکل در تمرکز

سستی

افسردگی

خستگی شدید

 

احتباس مایعات

ورم

اضافه وزن های ماهیانه

کاهش حجم ادراد

احساس پری و درد در پستانها

 

مشکلات تنفسی

آلرژی ها

عفونت ها

 

شکایات چشمی

اختلالات بینایی

التهاب ملتحمه

 

علائم گوارشی

نفخ کردن

یبوست

تهوع

استفراغ

تغییر اشتها

احساس سنگینی یا فشار در لگن

کمر درد

 

مشکلات پوستی

جوش صورت

التهاب پوستی عصبی (التهاب پوست به همراه خارش)

تشدید سایر مشکلات پوستی

 

نشانه های عصبی یا عروقی

سردرد

سرگیجه

سنکوپ (غش کردن)

کرختی، خارش، سوزش یا افزایش حساسیت بازوها و پاها

کوفتگی سریع

تپش قلب

 

 

چه عاملی باعث ایجاد سندرم پیش از قاعدگی می شود؟

به نظر می رسد این سندرم وابسته به نوسانات سطح استروژن و پروژسترون باشد. موارد زیر به عنوان علل ممکن سندرم پیش از قاعدگی مطرح شده اند.

عدم تعادل استروژن و پروژسترون

افزایش آلدوسترون یا ADH (هورمونی که در تنظیم متابولیسم سدیم، کلر و پتاسیم شرکت می کند)

تغییر متابولیسم کربوهیدراتها

افت قند خون

افزایش پرولاکتین (هورمونی که نمو پستانها را تحریک می کند)

آلرژی به پروژسترون

احتباس آب و سدیم در کلیه ها

علل روانی

 

درمان PMS:

درمان اختصاصی PMS توسط پزشک و بر اساس موارد زیر تعیین می گردد.

سابقه کلی سلامتی و پزشکی شما

وسعت بیماری

تحمل شما برای داروها، عملیات پزشکی و درمانهای خاص

نظر و اولویتهای شما

 

علاوه بر یک سابقه پزشکی کامل، مشورت با پزشک در خصوص نشانه ها می تواند به درک شما کمک کند و به انجام فعالیتهایی برای کاهش استرس منجر می شود. سایر درمانهای ممکن PMS شامل موارد زیر است:

استفاده از مدر پیش از بروز نشانه ها برای کاهش احتباس مایعات ذکر شده است

قرصهای خوراکی پیشگیری از بارداری

پروژسترون طبیعی تزریقی یا شیاف داخل مهبلی

پروژسترون طولانی اثر برای محدود کردن تغییرات چرخه قاعدگی

داروهای تسکین دهنده

تغییر رژیم غذایی برای کاهش دریافت قندها و افزایش دریافت پروتئین.

استفاده ازویتامین B به عنوان مکمل غذایی

 

 

 

 

سندرم پیش از قاعدگی

سندرم پیش از قاعدگی (پی‌ام‌اس یا PMS) (به انگلیسی: Premenstrual Syndrome) یا تنش پیش از قاعدگی (PMT) (به انگلیسی: Premenstrual Tension) مجموعه ای از علایم جسمی، روانی و احساسات مرتیط با چرخۀ قاعدگی در زنان است. و این در حالی است که بیشتر زنان در سن "بچه زایی" (حداکثر تا 85 در صد) نشانه های فیزیکی مرتبط با عملکرد طبیعی تخمک گذاری شامل نفخ کردن یا نرمی پستان (حساسیت به لمس پستان) را تجربه کرده اند. تعاریف پزشکی از PMS به الگویی مداوم از نشانه های فیزیکی وعاطفی(روانی) محدود می شود که تنها در طول فاز لوتئال از چرخۀ قاعدگی، اتفاق می افتد، که از "شدت کافی برای تداخل با برخی از جنبه های زندگی" برخوردار هستند. ^[۱] به طور خاص، نشانه های عاطفی(روانی) برای تشخیص PMS، باید حضور داشته باشد. نشانه های خاص روانی و فیزیکی منتسب به PMS از زنی به زن دیگر متفاوت است، با اینحال الگوی علائم برای هر زن، به طور فردی، قابل پیش بینی است. این نشانه ها در طول ده روز قبل از قاعدگی اتفاق می افتد، و مدت کوتاهی قبل و یا مدت کوتاهی بعد از شروع جریان قاعدگی ناپدید می شود.

تنها درصد کمی از زنان (2 تا 5 %) علائم پیش از قاعدگی بارزی دارند که می توان آن را از ناراحتی عادی مرتبط با قاعدگی زنان سالم جدا کرد. ^[۲] [۳] از نظر فرهنگی، مخفف PMS در کشورهای انگلیسی زبان بسیار شناخته شده می باشد و به مشکلات مرتبط با قاعدگی اشاره می کند، و این مخفف بدون توجه به تعریف پزشکی آن، به طور گسترده ای در گفتگوهای محاوره ای و عادی استفاده می شود. در این موارد، علائم به ندرت بدون استفاده از مخفف بیان می شوند، و اشاره به معنی ضمنی آن بیشتر از تعریف بالینی آن مورد توجه است.

اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی (PMDD) حالتی بسیار شدیدتر است که به عنوان یک اختلال روانپزشکی مشابه با افسردگی تک قطبی در نظر گرفته می شود.

محتویات

  [نهفتن] 

• ۱ نشانه‌ها
• ۲ عوامل خطر
• ۳ تشخیص
• ۴ علائم سندرم پیش از قاعدگی
• ۵ نکاتی در مورد کنترل و بهبود PMS
• ۶ منابع

نشانه‌ها [ویرایش]

تقریبا ۲۰۰ علامت متفاوت مرتبط با PMS است که سه نشانهٔ مهم آن عبارتند از کج خلقی (irritability)، تنش (tension) و اضطراب (dysphoria)(خوشحال نبودن) بیش از 200 نشانۀ متفاوت با PMS همراه شده است، اما سه تا از برجسته ترین نشانه ها عبارتند از: تحریک پذیری، تنش و بی قراری(ناخشنودی).^[۴] نشانه های عاطفی و غیر اختصاصی مشترک عبارتند از: استرس، اضطراب، مشکل در بخواب رفتن(بی خوابی)، سردرد، خستگی، نوسانات خلقی، افزایش حساسیت عاطفی و تغییر در میل جنسی^[۵] تعاریف رسمی مطلقا نیازمند به حضور نشانه های عاطفی(emotional) به عنوان شکایت اصلی از PMS می باشند؛ حضور نشانه های فیزیکی مرتبط با چرخۀ قاعدگی عبارتند از: نفخ، دلپیچه، یبوست، تورم یا حساسیت به لمس پستان، آکنه مربوط به چرخه قاعدگی و دردهای مفصلی یا عضلانی .

نشانه های دقیق و شدت آن ها از زنی به زن دیگر و حتی از چرخه ای به چرخه دیگر متفاوت است. بسیاری از زنان مبتلا به نشانگان پیش از قاعدگی تنها تعداد اندکی از نشانه های ممکن را تجربه می کنند که به طور نسبی قابل انتظار می باشد. ^[۶] بر اساس تعاریف مشخص، علائم باید در زمانی طی ده روز بلافاصله قبل از شروع قاعدگی دیده شوند و نباید حداقل یک هفته بین شروع قاعدگی و تخمک گذاری وجود داشته باشند. ^[۷] هرچند که شدت نشانه ها ممکن است تا حدودی متفاوت باشد، بیشتر تعاریف نیازمند این هستند که گروه منحصر به فرد نشانه های یک زن در چرخه های متعدد و پی دی پی وجود داشته باشند. ^[۸]

عوامل خطر [ویرایش]

• مصرف کافئین بالا^[۹]

• استرس ممکن است شرایط را تسریع کند.

• افزایش سن

• سابقۀ افسردگی

• سابقۀ خانوادگی

• عوامل رژیم غذایی ^[۱۰](سطح پایینی از ویتامین و مواد معدنی به خصوص منزیم، منگز و ویتامین E) و همچنین ویتامین D

سابقۀ خانوادگی اغلب پیش بینی کنندۀ خوبی برای احتمال سندروم قبل از قاعدگی است، مطالعات نشان داده اند که نرخ (concordance) در میان دوقلوهای همسان، دو برابر بیشتر از دوقلوهای غیر همسان(با برادر) است.[1] این بدان معنی است که اگر یک دوقلو دارای PMS است، قل دیگر احتمال بیشتری از حد متوسط برای ابتلا به PMS دارد، و این نشان می دهد که تا حدی علت آن می تواند ژنیتیکی باشد. اگر چه وجود سندرم پیش از قاعدگی در زنان مبتلا به اختلالات خلقی مانند افسردگی و اختلال دوقطبی، [نیازمند منبع] بالا است، با اینحال رابطه‌ی علی آن هنوز ثابت نشده است. همچنین، ویتامین B، به ویژه ویتامین B6، می تواند به PMS کمک کند^[۱۱].

تشخیص [ویرایش]

هیچ تست آزمایشکاهی یا یافته بالبنی خاصی برای تایید تشخیص PMS وجود ندارد. سه تظاهر اصلی عبارتند از: ^[۱۲]

• شکایت اصلی زن یکی یا بیشتر ازنشانه های عاطفی مرتبط با PMS می باشد(عموما تحریک پذیری، تنش، یا/و ناخشنودی).
• نشانه ها به طور قابل پیش بینی در طول فاز لوتئال (پیش از قائدگی) ایچاد شده و به طور قابل پیش بینی در طول فاز فولیکولار (پیش از تخمک گذاری) کاهش می یابند یا از بین می روند.
• نشانه ها باید به حدی شدید باشند که زندگی عادی زن را مختل کنند.

برای ایجاد یک الگو، پزشکِ زن(بیمار) ممکن است برای حداقل دو چرخۀ قاعدگی، از او بخواهد تا نشانه ها را بر روی تقویم ثبت کند.^[۱۳] این عمل به تشخیص اینکه آیا نشانه ها، واقعا، محدود به زمان پیش از قاعدگی و قابل پیش بینی در محدوده زمان معینی هستند، کمک خواهد کرد. تعدادی وسیله(روش) استاندارد برای توصیف PMS، ایجاد شده است، از جمله تقویم تجارب سندرم پیش از قاعدگی(COPE)، گزارش تاثیرات و شدت قاعدگی در آینده (PRISM)، و مقیاسهای قیاسی دیداری(VAS)^[۱۴]. علاوه بر این، شرایط دیگری ممکن است، نشانه هایی که مستثنی شده اند را بهتر توضیح دهد.[1] تعدادی از شرایط پزشکی هستند که در فرآیندی به نام بزرگنمایی قاعدگی، وضع را تشدید می کنند. این شرایط ممکن است بیمار را به این باور برساند که دچار PMS شده است، این اختلال ممکن است با مشکلاتی چون کم خونی، کم کاری تیروئید، اختلالات خوردن و سوء مصرف مواد مخدر همراه باشد.^[۱۵]

ممکن است در خارج از فاز لوتئال نیز دیده شوند. وضعیت هایی که ممکن است قبل از قاعدگی برجسته شوند شامل افسردگی و سایر اختلالات خلقی، میگرن، اختلالات تشنجی، خستگی، سندرم روده تحریک پذیر، آسم و آلرژی می باشد. [1] همچنین مشکلات ناشی از سایر جنبه های دستگاه تناسلی ماده باید رد شود که این موارد شامل دیسمنوره (درد هنگام قاعدگی، نه قبل از آن)، اندومتریوز، حالت های مربوط به نزدیک شدن به یائسگی و عوارض جانبی ناشی از قرص های خوراکی جلوگیری از بارداری می باشد. ^[۱۶]

علائم سندرم پیش از قاعدگی [ویرایش]

• آکنه
• کمر درد
• شکم پف کرده
• تغییر در اشتها، از جمله ولع برای غذاهای خاص
• یبوست
• گریه جوئی
• افسردگی
• بالا رفتن ضربان قلب
• تحریک پذیر، پر تنش یا اضطراب
• احساس خستگی
• سردرد
• گرگرفتگی
• درد مفاصل
• نوسانات خلقی
• عدم احساس علاقه به روابط جنسی
• حساسیت و تورم سینه
• مشکل در تمرکز کردن
• مشکلات خواب
• تورم دست یا پا
• گرایش به انزوا و تنها بودن
• افزایش وزن

نکاتی در مورد کنترل و بهبود PMS [ویرایش]

• خوردن کربوهیدرات‌های منسجم (مثل غلات سبوس دار و نانهای سبوسدار، ماکارونی و غلات)، فیبر و پروتئین. کنترل و کاهش مصرف قند و چربی.
• اجتناب از نمک برای چند روز آخر قبل از دوره خود برای کاهش نفخ و احتباس مایعات(پف کردن بدلیل تجمع مایعات زیر پوست).
• قطع مصرف کافئین برای کمتر کردن احساس تنش، و تحریک پذیری و برای کاهش درد پستان.
• قطع مصرف الکل. نوشیدن آن قبل از دوره باعث می‌شود که شما احساس افسردگی بیشتری می‌کنید.
• افزایش غذا خوردن تا ۶ وعده غذایی کوچک در روز به جای ۳ وعده بزرگتر.
• ورزش‌های هوازی. تا ۳۰ دقیقه، ۴ تا ۶ بار در هفته.
• به مقدار کافی بخوابید -- حدود ۸ ساعت در شب.
• نگه داشتن یک برنامه منظم از غذا، قبل از خواب و ورزش.
• دوری از حوادث استرس زا تا هفته بعد از دوره شما.

* ویتامین‌ها و داروهای خانگی دیگر: ممکن است شما در جای دیگر در باره تاثیر برخی از ویتامین‌ها و مکمل‌های دیگر خوانده باشید، از جمله ویتامین B۶، ویتامین E، منیزیم، منگنز و تریپتوفان، می‌تواند کمک به رفع PMS کند. مطالعات زیادی در مورد این درمان وجود ندارد، و این امکان وجود دارد که این درمانها آسیب بیشتری برسانند. برای مثال، ویتامین B۶ و ویتامین E می‌تواند عوارض جانبی را افزایش دهند.

از سوی دیگر، مصرف قرص‌های کلسیم ممکن است علائم احتباس آب (پف کردن بدلیل تجمع مایعات زیر پوست)، انقباض عضلات و درد پشت را کاهش دهد. حدود ۱،۰۰۰ میلی گرم کلسیم در روز احتمالا نمی‌تواند مضر باشد، به خصوص به دلیل اینکه کلسیم مزایای بسیاری دیگری از قبیل استحکام استخوانها را دارد. ^[۱۷]